زیبایی شناسی چهره در جراحی بینی

اگر شما نیز قصد عمل بینی را داشته باشید، احتمالا واژه زیبایی شناسی بینی را بارها شنیده باشید. زیبایی شناسی به فرآیندی گفته می شود که در آن تمامی نسبت ها و خطوط بینی فرد مطابق با اصول استاندارد زیبایی تطبیق داده می‌شود. در این فرایند، جراح بینی با بررسی فرمت چهره و سایر اجزای صورت، آن‌ها را با ظاهر کنونی و آتی بینی مقایسه می‌کند. به طوری که نسبت هر یک از اجزای خارجی بینی نظیر نوک، پل و پایه را مورد ارزیابی قرار داده و در نتیجه ظاهر آتی بینی را در صورت جراحی ترسیم می‌کند.

این امر به جراح کمک می‌کند تا میزان تغییر در هر قسمت از بینی را به منظور دستیابی به ظاهری مناسب و ایده‌آل تعیین کند. البته، مهم است بدانید که موضوع زیبایی شناختی صرفا یک موضوع انتزاعی است و نباید آن را با نسبت‌های ریاضی ارتباط داد. حال آن که، در کشور عزیزمان وجود اقوام مختلف با آناتومی‌های صورت گوناگون لزوم بهره‌گری از فاکتور زیبایی ‌شناختی در عمل بینی را ضروری ساخته است.

به همین دلیل است که قبل از هرگونه عمل زیبایی در چهره خود، باید از فاکتور زیبایی شناختی و آنالیز استفاده نمود. البته، استفاده از این تکنیک در برخی از عمل‌ها ممکن نیست، به همین سبب نمی‌توان آن را در زمره قوانین صد در صدی قلمداد کرد. به طور کلی، هدف نهایی از انجام هرگونه جراحی بینی دستیابی به نتایج مطلوب است. بنابراین فراموش نشود انتخاب بهترین مرکز جراحی بینی بسیار حائز اهمیت است.

ارزیابی تناسب بینی ایده آل

در طی فرایند ارزیابی تناسب بینی چند نکته مطرح است که در ادامه هر یک را به طور مفصل توضیح می‌دهیم.

ارتفاع صورت

اولین گام در ارزیابی  بینی پیش از عمل جراحی، تجزیه و تحلیل کلیِ نسبتِ صورت به بینی است. در این مرحله، ابتدا ارتفاع صورت مورد بررسی و کنکاش قرار می‌گیرد. به طوری که پزشک آن را با ابزارهای گرافیکی یا به صورت تجربی به سه قسمت مساوی (به صورت افقی) تقسیم می کند.

در این تقسیم‌بندی، یک سوم بالایی صورت که از خط آغازین مو شروع و تا بین ابروها امتداد می‌یابد، در نظر گرفته می‌شود. در بخش بعدی، یک سوم میانی قرار دارد که شامل حد فاصل ناحیه بین ابروها تا زیر بینی می‌شود. در پایان نیز یک سوم پایینی در نظر گرفته‌ می‌شود که شامل حد فاصل زیر بینی تا منتون (پایین‌ترین برآمدگی چانه) می‌گردد.

اگر بخواهیم به طور ایده‌آل به تکنیک زیبایی شناختی بینی بپردازیم، باید یک سوم میانی را به آن اختصاص دهیم. به گونه‌ای که بینی باید ارتفاع یک سوم افقی را به طور کامل پوشش دهد.

در صورتی که فرد دارای یک سوم افقی ناهماهنگی باشد، پزشک باید از تکنیک‌های مختلف جهت ایجاد هارمونی استفاده کند. به طور مثال، اگر بالا بردن نوک بینی موجب برهم خوردن بیشتر تقارن در صورت فرد می‌شود، جراح باید از انجام چنین کاری صرف نظر کند.

عرض صورت

اکنون که با زیبایی شناختی ارتفاع صورت آشنا شدید، نوبت به گام بعدی یعنی عرض صورت می‌رسد. در این مرحله جراح باید اجزای صورت را به پنج قسمت عمودی مساوی تقسیم کنیم. برای درک بهتر موضوع ابتدا از داخلی‌ترین قسمت صورت شروع می‌کنیم که مربوط به مرکز صورت، جایی که بینی، لب‌ها و فاصله بین دو ابرو قرار دارند، می‌شود. دو قسمت کناری مرکز صورت مطابق تصویر به گونه‌ها، چشم‌ها و ابروها اختصاص می‌یابد.

اما، قسمت‌های باقی‌مانده که به بیرونی‌ترین بخش‌ها اختصاص می‌یابد شامل دورترین لبه هر گوش تا گوشه بیرونی هر چشم می‌شود. از داخلی‌ترین قسمت این بخش‌بندی که شامل خود بینی و ناحیه بین ابروها می‌شود، جهت تعیین عرض ایده‌آل بینی نسبت به پهنای صورت استفاده می‌شود. به طوری که، محیط بیرونیِ سوراخ‌های بینی هرگز نباید از ناحیه مرکزی صورت فراتر باشد. در غیر این صورت، بینی ظاهری پهن به خود می‌گیرد و ممکن است زیبایی فرد را با چالش همراه سازد.

با این حال تکنیک‌های زیبایی شناختی در هر قومیتی صدق نمی کند. به گونه‌ای که ممکن است پهن بودن بینی در ظراهر فرد تاثیر مثبت بگذارد.

دیگر ملاک‌های ارزیابی زیبایی شناسی بینی

اکنون که با مفهوم زیبایی شناسی آشنا شدیم و متوجه شدیم که بینی باید در یک سوم میانی افقی و مرکز یک پنجم عمودی قرار گیرد، فاکتورهای دیگری برای ارزیابی وجود دارد که در ادامه هر یک را توضیح می‌دهیم. به همین منظور، با بررسی نقاط عطف سطح بینی هر متقاضی، ایده‌آل‌ترین روش برای عمل بینی را اتخاذ می‌کنیم. این نشانه‌ها هر یک نقش به سزایی در شکل‌گیری جنبه‌های گوناگون آناتومی بینی دارند.

به علاوه، ضمن بررسی ارتباط این نشانه‌های سطحی با یکدیگر، سایر ویژگی‌های صورت نظیر انحناها، زوایای خاص و سایه‌هایی که روی بینی و اطراف آن ایجاد می‌کنند، مورد بررسی و کنکاش قرار می‌دهیم.

(۱) رادیکس :

رادیکس در واقع به مرکز نقطه‌ فرورفتگی بین گلابلا (فاصله بینی تا ابرو) اشاره دارد. این ناحیه تحت عنوان “ریشه بینی” نیز شناخته می شود.

(۲) دور سوم :

پل بینی که اصطلاح پزشکی آن دورسوم می باشد، از دو بخش تشکیل می‌شود. پل بینی در واقع بینی را به سایر قسمت های باقیمانده صورت متصل می‌کند. بخش‌های اصلی آن عبارت‌اند:

• قسمت بالایی که از استخوان تشکیل شده است.
• قسمت پایینی که از غضروف تشکیل شده است.

(۳) Upper Vault (طاق بینی) :

طاق بینی که تاثیر به سزایی در پهن جلوه دادن آن دارد، به دو استخوان کناری بینی گفته می شود که به استخوان پیشانی و فک بالا متصل می باشند.

(۴) Middle Vault (طاق میانی) :

طاق میانی به حد فاصل دورسوم و نوک بینی اطلاق می شود. به طوری که از ناحیه پل بینی آغاز و تا بالای نوک بینی امتداد می یابد. این قسمت از دو غضروف جانبی فوقانی و پشتی تیغه بینی تشکیل شده است. طاق میانی نقش به سزایی در ظاهر و عملکرد بینی از لحاظ تنفسی ایفا می کند.

(۵) Nasal Tip (نوک بینی)

نوک بینی همانطور که از نامش پیداست در یک سوم پایین بینی قرار دارد. در حالت ایده‌آل، این قسمت باید از خط وسط سوراخ‌های بینی و قسمت جلویی آن بالاتر قرار داشته باشد. از آنجایی که نوک بینی دارای موقعیتی برجسته است، لذا در فرم دهی و زیبا کردن شکل بینی نقش مهمی ایفا می کند.

(۶) Alar Rim (لبه آلار)

لبه آلار که به لبه بینی نیز معروف است، به عنوان یک قوس محدب شناخته می‌شود که از نوک بینی تا بالای هر سوراخ بینی امتداد دارد. به طوری که قسمت انتهایی آن به بالای چین بینی ختم می شود. شکل لبه آلار بر ظاهر نوک بینی و سوراخ های بینی تأثیر می گذارد.

(۷) کلوملا

کلوملا بافت نرمی است که به صورت عمودی در زیر نوک بینی و بین سوراخ های بینی قرار می گیرد و بینی را به لب بالایی متصل می کند.

(۸) Alar Base (پایه آلارر)

قاعده آلار که به آن قاعده بینی نیز می گویند، جایی است که پایه بینی همراه با کلوملا به صورت و لب بالایی می چسبد.

(۹) آستانه بینی

آستانه سوراخ بینی ناحیه ای از پوست در پایه سوراخ بینی است (وقتی از پایین به آن نگاه کنید) که بین قاعده آلار و کلوملا قرار دارد.

خط زیبایی شناسی نوک ابرو

خط زیبایی نوک ابرو (که گاهی به آن خط زیبایی دورسال یا پشتی نیز می گویند) از پایین ترین قسمت داخلی ابرو به سمت بینی ترسیم می شود. در امتداد پل بینی کشیده می شود و به سمت نوک بینی ادامه می یابد (تصویر را ببینید).

در طی آنالیز بینی، نمای جلوی نوک ابرو را ارزیابی می‌کنیم و اقدامات مناسبی را که باید در حین جراحی زیبایی بینی انجام شود تعیین می‌کنیم تا اطمینان حاصل شود که طرفین متقارن هستند و تقریبا شکل یک ساعت شنی کشیده را تشکیل می‌دهند.

زاویه نازوفرونتال

زاویه نازو فرونتال ( بینی و پیشانی ) زاویه ای است که از تقاطع گلابلا و دورسوم ایجاد می شود (شکل را ببینید) رادیکس که در زیر زاویه نازو فرونتال قرار دارد، در زنان باید 115-125 درجه و در مردان 120-130 درجه باشد.

به طور کلی، راس زاویه نازوفرونتال باید در 1-2 میلی متر از چین پلک بالایی قرار گیرد. هنگامی که راس زاویه نازو فرونتال در زیر این محدوده از چین پلک بالایی قرار می گیرد، باعث می شود که بینی بسیار کوتاه به نظر برسد. برعکس، زمانی که راس زاویه نازو فرونتال در بالای این محدوده از چین پلک بالایی قرار بگیرد، باعث می شود بینی بلندتر به نظر برسد.

زاویه نازولبیال و تیپ روتیشن (Tip Rotation)

در زیبایی شناسی بینی زاویه نازولبیال به زاویه ایجاد شده در تقاطع کلوملا و لب بالایی اشاره دارد (شکل 6، خط قرمز). تیپ روتیشن به موقعیت نوک بینی در رابطه با قوس روی صورت، زمانی که بینی از نیم رخ مشاهده می شود، گفته می شود (تصویر را ببینید، خط قرمز نقطه چین).

در حالت ایده آل، زاویه نازولبیال در زنان بین 100-105 درجه است، در حالی که برای مردان بین 90-95 درجه است. هنگامی که زاویه نازولبیال در محدوده تیزتر از آنچه در بالا ذکر شد قرار می گیرد، تیپ روتیشن کمتر می شود که منجر به بینی با نوک آویزان یا ظاهر قلاب مانند می‌گردد. هنگامی که زاویه نازولبیال در محدوده وسیع‌تری از حد ایده‌آل قرار می‌گیرد، تعادل بینی و صورت را با تیپ روتیشن زیاد که منجر به کوتاه شدن بینی می‌شود، مختل می‌کند.

هواپیمای فرانکفورت

دقیق‌ترین راه برای تعیین تیپ روتیشن استفاده از ارزیابی صفحه افقی فرانکفورت (تصویر را ببینید) است. هواپیمای فرانکفورت از دو خط فرضی تشکیل شده است که یکی از آن‌ها از پایین‌ترین نقطه حفره چشم تا مجرای گوش امتداد دارد (به تصویر، خط قرمز مراجعه کنید).

خط دوم خط اول را به دو قسمت تقسیم می کند و به موازات کلوملا به سمت پایین می چرخد (تصویر را ببینید، خط خاکستری). تیپ روتیشن با راس زاویه ایجاد شده توسط این دو خط تعیین می شود. زاویه ایده آل در زنان 15-30 درجه و در مردان 0-15 درجه است.

پروجکشن (برآمدگی) نوک بینی

در زیبایی شناسی بینی متداول‌ترین روش ارزیابی پروجکشن نوک بینی، روش گود (goode) است. برای استفاده از روش گود ابتدا باید تعیین کنیم که خط آلار در کدام ناحیه از چین آلار صورت قرار می‌گیرد، جایی که پایه بینی به گونه متصل است (شکل 8، خط قرمز نقطه چین).

برای این کار ابتدا دو خط فرضی اندازه گیری می شوند که یکی از آن‌ها به خط آلار تا نوک بینی (خط خاکستری  A) و دیگری از نقطه شروع بینی تا نوک بینی مربوط می شود (خط خاکستریB).

نسبت بین A و B به طور کلی اندازه گیری دقیق پروجکشن نوک بینی است.

در بیشتر افراد، نوک ایده آل باید در محدوده 0.5- 0.6 باشد. اگر این نسبت زیاد باشد، بینی بیش از حد برجسته جلوه می‌کند. به طوری که از حالت استاندراد خارج و به اصطلاح پروجکشن بینی افزایش می یابد.

در این مطلب سعی شد زیبایی شناسی کلی صورت و هارمونی بینی و چهره شما در عمل بینی، که باید توسط جراحِ شما رعایت شود، به صورت مختصر توضیح داده شد. دانستن این مطالب باعث می شود شما بتوانید در انتخاب جراح حاذق اطلاعات و دقت کافی را داشته باشید.